ازدواج سفید و آثار حقوقی آن

معنای ازدواج سفید در ایران با سایر کشورها متفاوت است. در ایران زندگی مشترک زن و مردی که بدون ثبت رسمی نکاح، با یکدیگر زندگی میکنند را ازدواج سفید می گویند. ولی وایت مریج (white marriage) در سایر کشورها به ازدواجی اطلاق میشود که در آن زن و شوهر به هر دلیلی فاقد رابطه جنسی هستند.

این نوع ازدواج در ایران هم معنی نکاح عرفی در کشورهای غربی است. در این نوع از نکاح، طلاق توافقی و یا طلاق یک طرفه معنی پیدا نمیکند و متارکه در دو طرف بدون هیچگونه تشریفات قانونی است. در قوانین ما این نوع ازدواج غیر قانونی است و هرگونه ارتباط زن و مرد نامحرم خارج از حیطه عقد دائم یا موقت جرم تلقی میشود. بنابراین مورد حمایت قانونگذار نیست.

به معنای دیگر ازدواج سفید مفهومی است که در جامعه رواج پیدا کرده و از منظر قانون چنین رابطه ای “ازدواج” تلقی نمیشود.

ازدواج سفید؛ زیر پوست شهر

با کاهش آمار ازدواج و با افزایش میزان طلاق در ایران پدیده ای با عنوان ازدواج سفید بیش از پیش در کشور مورد توجه قرار گرفته است. در واقع این نوع از نکاح همان زندگی مشترک زن و مرد است بدون ثبت رسمی و بدون طی کردن مراحل شرعی و قانونی.

فارغ از آثار اجتماعی چنین روابطی، سوالات و ابهامات حقوقی فراوانی در این مورد مطرح میشود که ما به مهترین آنها میپردازیم.

آیا برای فرزندان حاصل از ازدواج سفید میتوان شناسنامه گرفت؟

در صورتی که خانم در این رابطه باردار شود و مرد برای گرفتن شناسنامه همراهی نکند، خانم برای صدور شناسنامه فرزند خود باید به دادگاه مراجعه کند. لازم به ذکر است که برای فرزندان حاصل از عقد موقت که به صورت شرعی انجام شده است، صدور شناسنامه انجام میگیرد. هر چند عقد موقت ثبت رسمی نشده باشد.

در صورت بروز جدایی، حقوق مالی به زن تعلق میگیرد؟

همچنانکه بیان شد، طلاق توافقی و غیر توافقی فقط در عقد شرعی و قانونی معنا پیدا میکند. بنابراین وقتی نکاح به صورت رسمی و شرعی ثبت نشده باشد، هیچ حقی که در نتیجه زوجیت به طرفین تعلق میگیرد در این نوع از نکاح وجود ندارد. در نتیجه زن نه تنها نمیتواند مطالبه نفقه و مهریه نماید، بلکه امکان الزام مرد به پرداخت هزینه های زندگی فرزند احتمالی هم وجود ندارد.

بیشتر بدانید: الزام به تمکین