مطالبه مهریه و اجرا گذاشتن آن با مشاوره وکیل پایه یک

در اینجا میخواهیم توضیح کاملی از مهریه و قوانین مرتبط با آن و نحوه مطالبه آن را به شما توضیح دهیم. هر آنچه در این مورد از ذهنتان میگذرد و هر سوالی که میتواند محل اشکال باشد را در اینجا میخوانید.

مطالبه مهریه

مهریه مالی است که پرداخت آن در زمان عقد نکاح از سوی مرد به زن تعهد میشود. به محض جاری شدن صیغه عقد، زن مالک آن خواهد بود. این مال میتواند هر چیزی باشد که ارزش مالی دارد. اعم از سکه طلا، پول، ملک، خودرو و…

چنانچه مهر زن عین معین مثل ملک یا خودرو باشد هر زمان که بخواهد میتواند در آن تصرف نموده و مطالبه مهریه خود را نماید. به عبارت دیگر این مال حق زن است و هر زمان که بخواهد میتواند مطالبه کند.

بیشتر بدانید: در چه صورت مهریه به زن تعلق نمی گیرد؟

انواع مهریه چیست؟

۱) مهرالمسمی

همان است که در اکثر ازدواجها رایج است. یعنی مالی که تعیین شده (اسم برده شده است). بعنوان مثال تعیین میشود که ۱۱۴ سکه بهار آزادی و یا ۵۰۰ میلیون تومان وجه نقد و یا فلان ملک و یا فلان آپارتمان و… باشد.

۲) مهرالمتعه

عقد جاری شده و مهری تعیین نشده و قبل از نزدیکی مرد اقدام به طلاق میکند.

۳) مهرالمثل

عقد جاری شده و مهری تعیین نشده و بعد از نزدیکی تعیین میشود. در این حالت مهرالمثل تعیین میشود. به این معنا که صداق او مثل زنان همسطح او از لحاظ موقعیت اجتماعی و خانوادگی و تحصیلی هر مقدار که مهریه آنها باشد به طور میانگین برای او هم تعیین میشود.

فرق مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه

مهریه عندالمطالبه، یعنی به محض مطالبه زن مرد مکلف به پرداخت آن است. مهریه عندالاستطاعه، یعنی به محض استطاعت مرد، قابل پرداخت است. بنابراین اگر مرد توان پرداخت نداشته باشد، امکان الزام او وجود ندارد.

توافق برای افزایش یا کاهش مهریه بعد از عقد

توافق برای کاهش مهر بعد از عقد امکان پذیر است. برای آن میبایست به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنید و اعلام کنید که میخواهید نسبت به بذل مهریه و یا بذل بخشی از مهریه اقدام کنید.

ولی توافق برای افزایش آن بعد از عقد، بموجب رای هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، خلاف قانون شناخته شده.

بیشتر بدانید: وکیل خوب در تهران

آخرین قوانین مطالبه مهریه در ۱۴۰۱

آخرین قوانین مهریه و کلاً حقوق خانواده و قانون حمایت خانواده مصوب سال ۹۱ میباشد.

ولی آخرین تغییرات و مصوبات، بخشنامه ریاست قوه قضائیه است که بر مبنای آن تقدیم دادخواست به دادگاه ها قبل از اینکه به اداره ثبت مراجعه شود وجود ندارد.

فرق مطالبه مهریه در دادگاه و اجرای ثبت

در اداره ثبت فقط میتوان مال توقیف کرد ولی در دادگاه علاوه بر توقیف مال، تقاضای جلب نیز میتوان کرد. با این توضیح که از آنجایی که این طلب زن، سند رسمی است، دیون تعهد شده بموجب سند رسمی را میتوان از طریق اجرای ثبت مطالبه نمود و اجرای ثبت اقدام به توقیف اموال شخص مدیون مینماید. در مطالبه مهریه اجرای ثبت، اگر زوجه موفق به توقیف مال نشود و اگر مالی از زوج (بدهکار) پیدا نشود، میتوان به دادگاه مراجعه نمود.

بیشتر بدانید: مهریه زن خیانتکار

مطالبه مهریه در حین زندگی

گاهاً پرسیده می شود “آیا میتوان اقدام به گرفتن مهریه بدون درخواست طلاق نمود؟”

“آیا دریافت صداق در این شرایط امکان پذیر است؟”

بله مهر یک حق مالی است و دینی است که بعهده شوهر است. ولی معمولاً برای کسانی که قصد ادامه زندگی دارند پرداخت مهریه با توافق بسیار بهتر از مطالبه آن از طریق قانون است. چرا که اقدام قانونی معمولاً به روند عادی زندگی آسیب میزند.

بیشتر بدانید: طلاق به درخواست زوجه

قانون ۱۱۰ سکه مهریه

در قانون جدید مهریه (قانون حمایت خانواده) مقرر گردیده است که تا ۱۱۰ سکه مهریه و یا معادل ریالی آن امکان تقاضای جلب شوهر وجود دارد و مازاد آن اگر مالی از مرد معرفی شود امکان توقیف وجود دارد. در غیر اینصورت امکان جلب و زندانی کردن وجود ندارد.

نکات مهمی که باید در مورد مهریه بدانید

۱) دریافت از طریق اموال به ارث گذاشته شده

با توجه به اینکه مهریه (صداق) برای مرد یک دین است، چه در زمان حیات و چه بعد از فوت میبایست از اموال مرد پرداخت شود. بنابراین در صورتی که زن این طلب خود را در زمان زنده بودن همسرش دریافت نکرده باشد، میتواند از اموال او بردارد. جالب است بدانید که مطالبات زن در این خصوص نسبت به سهم الارث سایر وراث اولویت دارد و پس از پرداخت دیون متوفی از جمله مطالبات همسر، سهم الارث بین وراث تقسیم میشود.

نکته: حتی در صورت فوت، مهریه ای که وجه نقد باشد به نرخ روز محاسبه و پرداخت میگردد.

۲) گرفتن مهریه به نرخ روز

با توجه به اینکه به مرور از ارزش پول و قدرت خرید آن کاسته میشود، بر اساس مقرره مصوب سال ۱۳۷۷ در صورتی که صداق زن وجه نقد باشد، در زمان پرداخت به نرخ روز محاسبه و حکم صادر میشود. مرجع محاسبه مهریه به نرخ روز شاخص تورمی است که بانک مرکزی اعلام میکند. حال سوالی که ممکن است مطرح شود این است که نرخ روز منظور چه روزی است؟ تاریخ پرداخت یا تاریخ طرح دعوی و مطالبه؟ پاسخ اینکه منظور، تاریخ پرداخت است. بنابراین اگر به اجرا گذاشتن مهریه یک سال طول بکشد ملاک عمل تاریخ پرداخت آن است.

۳) به موجب آخرین مقررات وضع شده الزام به پرداخت مهریه در دادگاه قبل از اقدام در اداره ثبت ممکن نیست

در حال حاضر بر اساس آخرین تصمیمات دستگاه قضا هرگونه مطالبه مهریه از طریق دادگاه منوط به این است که قبلاً از طریق اداره اجرای ثبت اقدام کرده باشید و نتیجه نگرفته باشید. اخیراً اداره ثبت نیز در تهران تقاضای اجرای مهریه را به دفاتر پیشخوان مهریه محول نموده است. لذا شروع کار از این دفاتر دنبال میشود.

۴) مهریه و عقد موقت

مهریه در نکاح موقت یا عقد موقت یا اصطلاح عموم ازدواج صیغه ای لازم و ضروری است. بنابراین اگر صداق در این نوع از ازدواج قید نشود، عقد باطل است. در ازدواج موقت در صورت فوت هر یک زوجین باز هم مهر به زن تعلق میگیرد. همچنین اگر عقد موقت به صورت شفاهی جاری شود و در آن صداق به صورت شفاهی توافق شده باشد باز هم قابل پرداخت است.

۵) در مهریه عندالاستطاعه امکان زندانی کردن شوهر وجود ندارد

همانطور که از نامش پیداست، عندالاستطاعه به معنای “به محض توانگری” است. یعنی وقتی میتوان این طلب را مطالبه نمود که شخص اموالی برای توقیف داشته باشد. لذا به اجرا گذاشتن مهریه در حالتی که عندالاستطاعه است امکان دارد و تقاضا حتی در صورتی که مرد اموالی نداشته باشد ثبت میشود ولی اجرا و توقیف اموال منوط به دارا شدن مرد است.

۶) زن میتواند مادام که مهریه را دریافت نکرده مانع رابطه زناشویی شود

این همان حق حبس است. حق حبس به زوجه اختیار میدهد که تمکین را موکول به پرداخت صداق نموده و تا وقتی که کل آن به وی پرداخت نشده است از برقراری هرگونه رابطه زوجیت امتناع کند. ولی به محض اینکه اولین رابطه زناشویی برقرار شد، این حق ساقط میشود. بعد از آن زن نمیتواند به دلیل عدم پرداخت صداق از تمکین کردن خودداری کند.

بیشتر بدانید: وکیل سعادت آباد تهران

۷) هزینه دادرسی مهریه

به اجرا گذاشتن مهریه در دادگاه نیازمند پرداخت هزینه دادرسی به میزان سه و نیم درصد از معادل ریالی مالی است که مطالبه میشود. بنابراین اگر به عنوان مثال مهر ۱۰۰ سکه و قیمت روز سکه ۱۰ میلیون تومان باشد، مبلغ ریالی که زن آن را مطالبه میکند معادل یک میلیارد تومان است. در این حالت میبایست ۳۵ میلیون تومان بابت هزینه دادرسی به دادگاه پرداخت شود.

۸) اعسار از پرداخت هزینه دادرسی مهریه

زن میتواند در صورتی که توان پرداخت هزینه دادرسی را نداشته باشد تقاضای اعسار از پرداخت هزینه دادرسی را از دادگاه نماید. در این صورت دادگاه قبل از تشکیل جلسه اصلی در خصوص اعسار تشکیل جلسه داده و شهادت شهود را استماع مینماید. شهادت شهود باید دایر بر عدم توانایی زن و یا عدم در دسترس بودن اموال وی برای پرداخت هزینه دادرسی باشد.

۹) دادگاه صالح برای به اجرا گذاشتن مهریه کدام دادگاه است؟

دادگاه محل اقامت زوجه و یا محل اقامت زوج و یا محل تنظیم سند ازدواج میتواند به این موضوع رسیدگی کند. در اینجا خانم اختیار دارد هر کدام از حوزه های قضایی فوق را انتخاب نماید.

سوالات متداول

اگر طلاق توافقی بگیرم تکلیف مهریه ام چه میشود؟

در صورت طلاق توافقی یکی از مواردی که لازم است زوجین نسبت به آن توافق داشته باشند صداق زوجه (خانم) میباشد. بنابراین در صورت طلاق توافقی، زن (زوجه) میتواند کلیه مهر خود را بذل کند و یا کل آن را مطالبه نماید و یا بخشی از آن را دریافت و بخش دیگری را ببخشد. همه چیز به توافق زوجین بستگی دارد. برای آشنایی با وکیل طلاق توافقی به لینک مربوطه مراجعه کنید.