نحوه به اجرا گذاشتن چک برگشتی

در صورتی که وجه چک در موعد مقرر وصول نشود، دارنده چک میتواند از سه طریق زیر اقدام به اجرا گذاشتن چک برگشتی نماید:

راه اول: به اجرا گذاشتن چک برگشتی به صورت کیفری

راه دوم: اجرا گذاشتن چک به شیوه حقوقی (مطالبه وجه چک)

راه سوم: به اجرا گذاشتن چک در مراجع ثبتی

هر یک از شیوه های ذکر شده در بالا مراحل مخصوص به خود را دارند که در ادامه توضیح خواهیم داد.

نکته: منظور از به اجرا گذاشتن چک برگشتی در عرف و قانون در اغلب موارد روش به اجرا گذاشتن چک در مراجع ثبتی میباشد.

به اجرا گذاشتن چک به صورت کیفری

در صورتی که وجه چک در موعد مقرر وصول نشود دارنده چک میتواند علیه بدهکار یا همان صادر کننده چک در مراجع کیفری شکواییه تنظیم نماید.

البته برای مطالبه چک برگشتی به شیوه کیفری شرایطی لازم است:

الف) چک تضامنی نباشد (یعنی جهت ضمانت صادر نشده باشد)

ب) دارنده چک ظرف ۶ ماه از تاریخ سررسید اقدام به برگشت زدن چک نماید

ج) حداکثر تا ۶ ماه از تاریخ برگشت زدن چک، دارنده چک میتواند علیه صادر کننده چک شکایت نماید

د) چک بدون تاریخ و سفید امضا نباشد

ه) چک صادر شده به تاریخ روز باشد

نکته: همانطور که گفته شد، شکایت کیفری علیه صادر کننده چک به معنی به اجرا گذاشتن چک برگشتی نیست. چرا که پس از تنظیم شکواییه و اثبات جرم صدور چک بلامحل، دارنده چک برای مطالبه وجه چک باید به یکی از شیوه های حقوقی یا ثبتی اقدام نماید.

بیشتر بدانید: آیا چک برگشتی زندان دارد؟

به اجرا گذاشتن چک برگشتی به شیوه حقوقی

در این حالت، دارنده چک برای مطالبه وجه آن میتواند دادخواست حقوقی مطالبه وجه چک را تقدیم دادگاه نماید. بدین منظور لازم است که دارنده چک، گواهی عدم پرداخت را از بانک محال علیه دریافت کرده و همراه کپی چک بلامحل ضمیمه دادخواست خود نماید.

نکته مهمی که در مورد به اجرا گذاشتن چک به شیوه حقوقی وجود دارد این است که دارنده چک هر زمان بخواهد میتواند مطالبه وجه چک بلامحل را از دادگاه نماید. به بیان دیگر محدودیت زمانی برای به اجرا گذاشتن چک به شیوه حقوقی وجود ندارد.

لازم به ذکر است در این حالت، دارنده چک میتواند از دادگاه تقاضای پرداخت کلیه خسارات به انضمام هزینه دادرسی را نماید. همچنین ضمن دادخواست مطالبه وجه چک، میتوان تقاضای توقیف اموال صادر کننده حساب را از دادگاه نمود.

به اجرا گذاشتن چک در مراجع ثبتی

اصلی ترین شیوه به اجرا گذاشتن چک برگشتی، شیوه ثبتی میباشد. در این شیوه، دارنده چک پس از مراجعه به بانک محال علیه، گواهی عدم پرداخت را از بانک دریافت میکند و به همراه گواهی صادر شده به اداره ثبت اسناد محل مراجعه مینماید.

در اداره ثبت فرم مخصوص صدور اجراییه برای چک برگشتی را تکمیل کرده و گواهی عدم پرداخت صادره از بانک و کپی چک بلامحل را ضمیمه آن مینماید. اجراییه چک برگشتی به دارنده حساب (بدهکار) ابلاغ میشود و به وی مهلت ۱۰ روزه برای پرداخت مبلغ چک داده میشود. چنانچه طی مهلت تعیین شده مبلغ چک توسط بدهکار پرداخت نگردد، اموال وی توقیف خواهد شد.

لازم به ذکر است هزینه صدور اجراییه چک برگشتی به عهده متقاضی یا دارنده چک میباشد. بر این اساس دارنده چک باید مبلغ ۵ درصد از وجه چک را به عنوان هزینه صدور اجراییه چک برگشتی به اداره ثبت بپردازد.

نکته: وصول وجه چک در به اجرا گذاشتن چک در مراجع ثبتی نسبت به شیوه های دیگر در مدت زمان کمتری امکان پذیر است.

بیشنر بدانید: چک و اجرای ثبت